Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn theo đuổi nghề nghiệp đúng chuyên ngành của sinh viên năm cuối kế toán - kiểm toán tại UEH

Abstract

Trong bối cảnh nền kinh tế không ngừng phát triển và thị trường lao động liên tục biến đổi, việc lựa chọn con đường nghề nghiệp phù hợp sau khi tốt nghiệp trở thành một bài toán quan trọng đối với mỗi sinh viên, đặc biệt là đối với sinh viên ngành Kế toán - Kiểm toán. Mặc dù vậy, không ít sinh viên Kế - Kiểm thực tế sau khi ra trường đã rẽ hướng sang các lĩnh vực khác. Theo Báo Người Lao Động (2024), cả nước có 128 cơ sở bậc đại học cung cấp kiến thức Kế - Kiểm, chiếm 54% tổng số trường đại học ở Việt Nam, với 92,187 sinh viên đang theo học, chiếm 4.9% tổng số sinh viên đại học cả nước. Sự gia tăng số lượng sinh viên dẫn đến cạnh tranh việc làm cao, trong khi nhiều doanh nghiệp yêu cầu ứng viên có kinh nghiệm thực tế và kỹ năng chuyên môn cao. Tình trạng này không chỉ do biến động thị trường lao động mà còn xuất phát từ sự chênh lệch giữa đào tạo và nhu cầu thực tế. Các trường tuyển sinh theo chỉ tiêu, trong khi nhu cầu xã hội thay đổi liên tục, dẫn đến cung vượt cầu hoặc thiếu hụt nhân lực, buộc sinh viên phải dịch chuyển giữa các lĩnh vực. Bên cạnh đó, sở thích và nhu cầu cá nhân cũng thay đổi theo thời gian. Nhiều người ban đầu chọn đúng ngành và vẫn yêu thích, nhưng sau này nhận ra có cơ hội tốt hơn, dù không hối hận về lựa chọn trước đó. Hiện tượng này không chỉ làm dấy lên những lo ngại về sự lãng phí nguồn lực đào tạo mà còn đặt ra những câu hỏi lớn về chất lượng định hướng nghề nghiệp và các yếu tố tác động đến sự lựa chọn của sinh viên. Chính vì lẽ đó, đề tài “NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VIỆC LỰA CHỌN THEO ĐUỔI NGHỀ NGHIỆP ĐÚNG CHUYÊN NGÀNH CỦA SINH VIÊN NĂM CUỐI KẾ TOÁN - KIỂM TOÁN TẠI UEH” được đưa ra với mục tiêu nhằm điều tra rõ ràng về 6 nhân tố “Lương và phúc lợi”, “Đào tạo nghiệp vụ chuyên môn Kế toán - Kiểm toán”, “Giá trị ngành nghề mang lại cho cá nhân và xã hội”, “Môi trường làm việc”, “Đánh giá đặc thù ngành” và “Tính cách cá nhân” sẽ tạo ra ảnh hưởng như thế nào lên việc lựa chọn làm việc đúng chuyên ngành sau tốt nghiệp của sinh viên Kế toán - Kiểm toán UEH hiện nay. Với phương pháp định lượng cùng việc thu thập và xử lý dữ liệu, nhóm thu về kết quả cho thấy có năm nhân tố tác động đến ý định làm việc đúng chuyên ngành sau tốt nghiệp của sinh viên, lần lượt là Đánh giá đặc thù ngành, Lương và phúc lợi, Tính cách cá nhân, Đào tạo nghiệp vụ chuyên môn Kế toán - Kiểm toán và Giá trị ngành nghề mang lại cho cá nhân và xã hội. Thông qua kết quả phân tích thu được, nhóm đã đề ra những khuyến nghị thích hợp ở nhiều mặt nhằm hỗ trợ sinh viên, các tổ chức liên quan và cơ sở giáo dục trong việc nâng cao chất lượng định hướng nghề nghiệp, đồng thời giúp gia tăng khả năng sinh viên lựa chọn làm việc đúng chuyên ngành sau khi tốt nghiệp