Độ nhạy cảm của lợi nhuận cổ phiếu ngân hàng đối với những thay đổi trên thị trường, lãi suất và tỷ giá hối đoái: Bằng chứng từ Việt Nam

Abstract

Trong xu thế biến đổi không ngừng của kinh tế thế giới, thị trường tài chính Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức và cơ hội mới (VTV, 2024), các yếu tố kinh tế vĩ mô như lợi nhuận thị trường chứng khoán, lãi suất và tỷ giá hối đoái có ảnh hưởng đáng kể đến hiệu quả hoạt động của ngành ngân hàng (Tạp chí Ngân hàng, 2021). Với vai trò trung tâm của ngân hàng trong hệ thống tài chính, việc xem xét tác động của các yếu tố này không chỉ hỗ trợ các nhà đầu tư mà còn giúp các nhà quản lý ngân hàng và nhà hoạch định chính sách đưa ra các quyết định chiến lược. Dựa trên dữ liệu từ ngày 01/04/2020 đến 31/10/2024, nghiên cứu tập trung vào năm ngân hàng thương mại lớn nhất Việt Nam: ACB, BID, CTG, TCB và VCB. Mô hình nghiên cứu sử dụng hồi quy OLS cùng với mạng học sâu LSTM-GRU, nghiên cứu làm sáng tỏ mối quan hệ giữa lợi suất cổ phiếu ngân hàng với các biến động kinh tế vĩ mô, bao gồm lợi suất thị trường chứng khoán, tỷ giá hối đoái và lãi suất. Phân tích cho thấy lợi suất thị trường chứng khoán có tác động mạnh mẽ nhất đến lợi suất cổ phiếu ngân hàng, với mức ý nghĩa thống kê cao (p-value < 0.001), khẳng định tầm ảnh hưởng đáng kể của thị trường đối với ngành ngân hàng. Bên cạnh đó, tỷ giá hối đoái chỉ gây ảnh hưởng tiêu cực đến một số ngân hàng như ACB, trong khi lãi suất không cho thấy tác động đáng kể trong phần lớn các trường hợp, phản ánh sự ổn định tương đối của chính sách tiền tệ. Việc triển khai mạng học sâu LSTM-GRU cũng giúp tăng cường độ chính xác trong dự báo, khi kết quả dự đoán bám sát với biến động giá cổ phiếu thực tế, cho thấy tiềm năng của công nghệ học máy trong quản lý rủi ro tài chính (Tuyên, 2024). Từ kết quả thu được, nghiên cứu đề xuất các chiến lược giúp nhà đầu tư cải thiện danh mục đầu tư, đồng thời cung cấp góc nhìn sâu sắc cho các nhà hoạch định chính sách trong việc ổn định môi trường kinh tế