Ảnh hưởng của lượng tiền mặt nắm giữ đến hiệu quả hoạt động của các công ty niêm yết Việt Nam

Abstract

Nghiên cứu này được “thực hiện nhằm mục tiêu “phân tích ảnh hưởng của lượng tiền mặt nắm giữ đến hiệu quả hoạt động của các công ty niêm yết tại Việt Nam trong giai đoạn 2014-2023. Hiệu quả hoạt động được đo lường thông qua các chỉ tiêu tài chính như tỷ suất sinh lợi trên tổng tài sản (ROA) và tỷ suất sinh lợi trên vốn chủ sở hữu (ROE). Trên cơ sở kế thừa các lý thuyết kinh tế như: động cơ phòng ngừa, lý thuyết đánh đổi, lý thuyết chi phí đại diện và lý thuyết trật tự phân hạng, nghiên cứu đã làm sáng tỏ ảnh hưởng của lượng tiền mặt nắm giữ đến hiệu quả hoạt động của công ty.” Dữ liệu nghiên cứu được thu thập từ 204 công ty phi tài chính niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (HSX), Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) và Sàn UPCOM với phương pháp hồi quy Bình phương nhỏ nhất (OLS) và phương pháp GMM (General Method of Moments) nhằm đảm bảo tính nhất quán và độ tin cậy của kết quả. Kết quả thực nghiệm “chỉ ra rằng mối quan hệ giữa lượng tiền mặt nắm giữ và hiệu quả hoạt động mang tính phi tuyến, có dạng hình chữ U ngược. Khi tỷ lệ tiền mặt nắm giữ gia tăng đến một ngưỡng tối ưu, hiệu quả hoạt động của công ty đạt mức cao nhất; tuy nhiên, nếu tỷ lệ tiền mặt nắm giữ vượt quá ngưỡng này, hiệu quả hoạt động bắt đầu suy giảm. Đáng chú ý, thông qua kiểm định U-test, nghiên cứu xác định ngưỡng tiền mặt tối ưu là khoảng 28,89% so với tổng tài sản (CASH = 0.2889), tại đó hiệu quả hoạt động của công ty đạt giá trị tối đa. Nghiên cứu cũng chỉ ra hiệu quả hoạt động chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố như đòn bẩy tài chính, “quy mô công ty, tốc độ tăng trưởng, tỷ lệ tài sản cố định hữu hình, rủi ro công ty và tỷ suất cổ tức. Các phát hiện này không chỉ đóng góp lý thuyết về quản trị tài chính mà còn cung cấp cơ sở thực tiễn giúp công ty tối ưu hóa chiến lược quản lý tiền mặt. Đồng thời, nghiên cứu đưa ra các khuyến nghị nhằm cải thiện”môi trường tài chính và tăng cường năng lực cạnh tranh của các công ty tại Việt Nam