Tác động của vốn, thanh khoản đến hiệu quả tài chính tại các ngân hàng thương mại niêm yết ở Việt Nam

Abstract

Nghiên cứu này phân tích tác động của vốn, thanh khoản và các yếu tố kiểm soát đến hiệu quả tài chính của các ngân hàng thương mại tại Việt Nam trong giai đoạn 2015 - 2023. Dữ liệu được thu thập từ báo cáo tài chính của các ngân hàng niêm yết và các chỉ số vĩ mô từ Tổng cục Thống kê. Nghiên cứu sử dụng mô hình hồi quy dữ liệu bảng với phương pháp ước lượng FGLS để khắc phục các khuyết tật như phương sai thay đổi và tự tương quan. Kết quả cho thấy tỷ lệ vốn trên tổng tài sản (CAR1) có tác động tích cực đến hiệu quả tài chính, trong khi tỷ lệ vốn trên tài sản rủi ro (CAR2) có ảnh hưởng trái chiều đối với các biến phụ thuộc. Thanh khoản (LIQ) và quy mô ngân hàng (BS) đều có ảnh hưởng tích cực đến lợi nhuận, trong khi tỷ lệ nợ xấu (NPLR) tác động tiêu cực đáng kể. Các yếu tố vĩ mô như GDP có ảnh hưởng tích cực đến ROE nhưng CPI không có ý nghĩa thống kê trong mô hình. Trên cơ sở kết quả nghiên cứu, Đề án đề xuất các hàm ý chính sách cho cơ quan quản lý nhằm cân đối giữa yêu cầu an toàn vốn và hiệu quả hoạt động, đồng thời khuyến nghị các ngân hàng nâng cao năng lực quản lý vốn, thanh khoản và rủi ro tín dụng để tối ưu hóa hiệu quả tài chính.